ကဲ့ရဲ ့ လိုျခင္း ၊အခ်င္းခ်င္းကင္းရွင္းၾကပါေစ

Photo: internet

 ေလာကမွာ ရန္သူကင္းသူမရွိႏိုင္။ ကိုယ္က်ိဳးစြန္ ့ျပီး လူသားမ်ားကုိ ကယ္တင္ လိုေသာ ျမတ္ဗုဒြပင္လွ်င္ သူႏွင့္ ပတ္သက္ေသာ ရန္သူမ်ားရွိေသး သည္။ ဘာသာေရး ဆိုင္ရာ ပုဂိဳလ္မ်ား၊ တိုင္းျပည္ေခါင္းေဆာင္မ်ား သည္ သူတို ့ႏွင့္ ဆန္ ့ က်င္ဘက္တို ့ ၏ ကဲ့ရဲ ့ေ၀ဖန္မွဳႏွင့္ ဆဲေရးမွု တို ့ကုိ ခံစားၾကရသည္။ ထိုေ၀ဖန္ ဆဲေရးမွု တုိ ့ကုိ မိမိတို ့၏ မူ၀ါဒ စည္းကမ္းႏွင့္ ေသြဖယ္မွဳ မရွိဘဲ က်င့္သံုးသည္။ အခ်ိဳ  ့ပဳဂိဳလ္မ်ားမွာ မိမိတို ့၏ ဘာသာအယူ၀ါဒ ၊ ခံယူခ်က္ ကုိ မစြန္ ့လြတ္ျခင္း ေၾကာင့္ အခ်ိန္မတန္ဘဲ အရြယ္ ငယ္ငယ္ႏွင့္ လုပ္ၾကံ ခံရျပီး ေသဆံုးၾကရသည္။  

ယင္းသည္ ေလာ က၏ သေဘာအရ အေကာင္းႏွင့္ အဆိုးဒြန္တဲြ ျပီး တိုက္ခိုက ္ ၾကျခင္း ျဖစ္ သည္။ လူ တစ္ေယာက္ ဟာ ေကာင္းတဲ့ လုပ္ငန္းလုပ္ေတာ့မယ္ဆိုရင္ သူ ့ကုိ ကူညီမယ့္ အစား၀ိုင္း၀န္း ကဲ့ရဲ ့ေ၀ဖန္ျပီး အျပစ္ရွာသူမ်ား ေပၚထြက္ လာတတ္သည္။ သူ ့ကုိ အေကာင္းေရာ၊ မေကာင္းေရာ ကဲ့ရဲ ့သျဂိဳလ္ စကားတင္းဆိုၾကေပမည္။

ျမတ္ဗုဒြ လက္ထက္တြင္  အတုလ အမည္ရွိ ဥပါသကာ တစ္ဦးရွိဖူး၏။ သူ ့မွာ လူတိုင္း ကုိ ကဲ့ရဲ  ့ေသာ အက်င့္ရွိ၏။ ရွင္သာရိပုတြရာ၊ ရွင္ေမာဂြလာန္ႏွင့္ ရွင္အာနႏြာ တို ့ပင္လွ်င္ သူ ့အကဲ့ရဲ ့မလြတ္၊ သူ ့အေ၀ဖန္ မလြတ္၊ တစ္ေန ့- ျမတ္စြာဘုရားက သူ ့ကုိ အမိန္ ့ရွိ၏။

“ဒကာၾကီး- ေလာကမွာ စကားမ်ားမ်ားေျပာတဲ့ သူ ကုိ လဲ ကဲ့ရဲ  ့ၾကတယ္၊ စကားနဲနဲ ေျပာတဲ့ သူကုိလဲ ကဲ့ရဲ ့တတ္ၾကတယ္၊ စကားသင့္ ရံုေျပာတဲ့ သူကုိ လဲ ကဲ့ရဲ ့ၾကတယ္၊ ဘယ္သူမွ အကဲ့ရဲ ့မလြတ္ “  

***********************************************************************

                     (၂)  စိတ္ရဲ ့ထင္ဟပ္မွဳ အရိပ္ 

လူတစ္ဦး၇ဲ ့ အေတြးအေခၚ နဲ ့ လုပ္ေဆာင္ခ်က္မ်ားဟာ သူ ့ဘ၀အေျခအေနနဲ ့ အေတြ ့အၾကံဳေပၚမွာ အမ်ားၾကီး ထင္ဟပ္ပါသည္။ မွန္ရိပ္ေပၚမွာ ထင္ေသာ အ၇ိပ္ပမာ ျဖစ္ၾကပါသည္။ မိမိတို ့၏ ကိုယ္ပိုင္ အေတြးအေခၚ ႏွင့္ အတြင္း စိတ္ဓာတ္ မ်ားသည္ ကုိယ္တိုင္ျပဳလုပ္ျခင္း၏ တန္ျပန္ရိုက္ခတ္မွု သာ ျဖစ္သည္။ ယင္းတို ့၏ အေျပာအဆိုႏွင့္ ျပဳလုပ္မ်ားသည္ သူတို ့၏ ကိုယ္ပုိင္အျပဳအမူႏွင့္

ယံုၾကည္မွဳ ေၾကာင့္ ထင္ဟပ္ လာရသည္ဟု သေဘာမေပါက္မခ်င္း သူတို ့သည္ အေျခအေနႏွင့္ အခ်ိန္အခါ တို ့၏ ေနာက္လိုက္ေက်း ကြ်န္တို ့သာ ျဖစ္ ေနရေပမည္။ အကယ္၍ ဤအမွန္တရား ကုိ သေဘာေပါက္လွ်င္ မေကာင္းေသာစိတ္ျဖင့္ ၾကံစည္ျခင္း၊ သူတစ္ပါးကုိ ကဲ့ရဲ  ့လိုျခင္းဟူေသာ အဆိပ္အေတာက္ မွ လြတ္ကင္းေသာ ဘ၀ခရီးလမ္း ကုိ ေလွ်ာက္လွမ္းေနသူဟု လိုခ်င္ ပါသည္။

သူတစ္ပါး၏ အရုပ္ဆိုး အက်ည္းတန္မွု ကုိ ျမင္ေသာသူသည္ မိမိ၏ ကုိယ္ပုိင္ သဘာ၀ ကို တိုက္ရိုက္ ထင္ဟပ္၍ ျမင္ျခင္းျဖစ္သည္။ ထို ့ေၾကာင့္ လူတစ္ဦးသည္ အျခားသူ၏ ကံမေကာင္း အေၾကာင္းမလွျဖစ္ရမွဳ ကုိ အခြင့္ေကာင္းယူ၍ ယင္း၏ ေပ်ာ့ကြက္၊ အားနည္းခ်က္တို ့ကုိ အေဆာတလ်င္ ေ၀ဖန္မွဳ၊ ကဲ့ရဲ  ့မွဳ မျပဳလုပ္သင့္ေပ၊ ဤ အေၾကာင္း ပတ္သက္လွ်င္ ကဲ့ရဲ  ့ေ၀ဖန္မွု ကုိ အဆင္သင့္ ျပင္ဆင္မထားသင့္ေပ၊ သူတုိ ့ေနရာတြင္ အစားထိုး ၀င္ေရာက္ျခင္းျဖင့္ က်ယ္က်ယ္ျပန္ ့ျပန္ ့ ျမင္ကြင္းတစ္ခုပမာ ကိုယ္ခ်င္းစာ စိတ္ျဖင့္ ၾကည့္သင့္သည္။ ျဖစ္ေပၚလာေသာ ျပသာနာ၏ အေျခအေန အရပ္ရပ္ ကုိ ျခံဳငံု၍ နားလည္ေစရန ္ ၾကိဳးစားသင့္သည္။ ဤ သုိ ့ သဘာ၀က်စြာ စဥ္းစားျခင္းျဖင့္ သူတစ္ပါးရဲ  ့ စိတ္ခ်မ္းသာမွဳနဲ ့ ကိုယ္ေရး ကုိယ္တာ ကိစြ ကုိ ၀င္ေရာက္ စြက္ဖက္ျခင္း မွ ကင္းေ၀းျပီး သေဘာထားၾကီးသူ အျဖစ္ ရပ္တည္ႏိုင္မည္။

ျမတ္စြာဘုရားက သူတစ္ပါးကုိ ကဲ့ရဲ ့- အျပစ္ရွာျခင္းႏွင့္ စပ္လ်ဥ္း၍ ဆံုးမထား၏။

“သူတစ္ပါးကုိ မနာလို၍ အျမဲ အျပစ္ရွာသူသည္ အကုသိုလ္တိုးပြား၏။”

“သူသည္ အေတြးမွားျခင္း၊ မာနၾကီးျခင္း ဟူေသာ စိတ္ျဖင့္ ညစ္ညဴး၍ စိတ္ခ်မ္းသာမွဳ မရႏိုင္”  

   
  Bolton Ha အမည္ရွိ အဂၤလိပ္ကဗ်ာဆရာက ဤသုိ ့ေရးဖူး၏။ “ကြ်န္ေတာ္က ညီျဖစ္သူကုိ....

၀ဖန္ေရးမွန္ေျပာင္း နဲ ့ ၾကည့္ေတာ့ ..သူ အေတာ္ အေျပာအဆို ရိုင္းစိုင္းတာေတြ ့ရတယ္။

အထင္ေသးျခင္း ဆိုတဲ့ မွန္ေျပာင္း နဲ ့ ၾကည့္ေတာ့…သူ သေဘာထားေသးသိမ္ တာ ေတြ ့၇တယ္။

အမွန္တရား ဆိုတဲ့ မွန္ေျပာင္းနဲ ့ ၾကည့္လိုက္ေတာ့..သူဟာ ကြ်န္ေတာ္နဲ ့ အလြန္ တူတာ ေတြ ့ရပါတယ္။" 

သူတစ္ပါး အျပစ္ကုိ ရွာဖို ့ လြယ္သေလာက္ မိမိအျပစ္ကုိ ျမင္ဖို ့ခက္သည္။ ျမတ္စြာဘုရား က ေဟာၾကား ထား၏။ “လူမ်ားသည္ သူတစ္ပါး အျပစ္ကုိ ဆီလို ယို ေပါက္ရွာ တတ္သေလာက္ မိမိအျပစ္ ကုိ ေတာ့ ဥာဏ္မ်ားျပီး ျခံဳထဲ ပုန္း ေအာင္းေသာ ငွက္ပစ္ မုဆိုးလို ၀ွက္ထားတတ္သည္။ သူမ်ားလုပ္ခဲ့တာေတြ မလုပ္ ရေသးတာေတြ ကုိ အျပစ္ရွာမေနပဲ မိမိရဲ  ့အားနည္းခ်က္တို ့ကုိ သာ သတိျပဳၾကည့္ရွဳသင့္သည္”  

     အထက္ပါ ျမတ္ဗုဒြ၏ အဆံုးအမကုိ ရင္မွာ ကိန္းေအာင္းေစျခင္းျဖင့္ မေကာင္းေသာ စိတ္ဓာတ္မ်ားကုိ ရပ္တ့ံေစျပီး ေကာင္းျမတ္ေသာ သဘာ၀ အမွန္တရား ကုိ နားလည္ေစရန္ အေထာက္အပံ့ျဖစ္လာမည္။ အေကာင္းဖက္ျမင္တတ္ပါေစ၊ လူတစ္ေယာက္မွာ အျပစ္ျမင္တတ္တဲ့ အက်င့္ ရွိလ်ွင္ သူသည္ ႏွင္းဆီ ပန္းရွိ ဆူးမ်ား ကုိ ျမင္မိမွာ ျဖစ္သည္။ သုိ ့ေသာ္ ႏွင္းဆီပန္း အလွ ကုိ ၾကည့္ရွဳ ခံစားေသာအခါ ဘယ္သူက ဆူးအေၾကာင္း ကုိ ေျပာေနေတာ့မွာ လဲ။ မည္သည့္ အရာမွ် အျပစ္အဆာမကင္း၊ ဘယ္သူမွ လံုး၀အေကာင္း မျဖစ္ႏိုင္သလို ဘယ္သူမွလဲ လံုးလံုးလ်ားလ်ား ဆိုးတဲ့ လူမရွိႏိုင္ေပ။

ေနာက္ေနာင္မွာ သူတစ္ပါး အေပၚ ကဲ့ရဲ  ့ မယ္ၾကံရင္  ‘Robert Louis Stevenson’ ရဲ ့ ကဗ်ာကုိ သတိရပါ။

“အဆိုးဆံုးလို ့ သတ္မွတ္ထားတဲ့ ကမာထဲမွာ အေကာင္းရွိ တတ္ ပါ တယ္၊ အေကာင္းဆံုးလို ့ သတ္မွတ္ထားတဲ့ ကမာထဲမွာ အဆိုး ရွိတတ္ပါတယ္။ ဒါကုိ ျမင္မိသူ နည္းပါတယ္။ အျခားသူေတြ အေပၚမွာသာ အျပစ္ကုိ ရွာၾက တယ္။ 

 ***********************************************************************

 (၃) ေ၀ဖန္မွဳ ကုိ မေၾကာက္ပါႏွင့္ Don’t be afraid of criticism

  

အခ်ိဳအစားမ်ားလွ်င္ ေရာဂါရတတ္၏။ ခ်ီးမြမ္းျခင္းသည္ အခ်ိဳ ႏွင့္ တူျပီး မ်ားလြန္းလွွ်င္  ဒုကြေပး တတ္၏။ ေ၀ဖန္ကဲ့ရဲ ့မွုသည္ ေဆးခါးႏွင့္ တူ၏။ ယင္းသည္ မလိုလား စရာ ေဆးခါး ပမာ ျဖစ္ေသာ္လည္း လူ ့ ေလာက အတြက္ မရွိမျဖစ္ လိုအပ္သည္။  

ေ၀ဖန္ကဲ့ရဲ ့မွု ကုိ မေၾကာက္ႏွင့္၊ ဘယ္သူမွ အကဲ့ရဲ ့မလြတ္၊ ထင္ရွားေသာ ဘာသာေရးေခါင္းေဆာင္ သည္ပင္လွွ်င္ အကဲ့ရဲ ့မလြတ္၊ ကဲ့ရဲ ့ ျခင္းသည္ အက်ိဳးရွိေသာ အလုပ္မဟုတ္၊ ကဲ့ရဲ ့ခံရသူသည္ ဟုတ္သည္ျဖစ္ေစ၊ မဟုတ္သည္ျဖစ္ေစ၊ သူ ့ကုိယ္သူ မွဳခ် ကာကြယ္ ေျပာဆိုမည္၊ ကဲ့ရဲ ့ျပစ္တင္မွဳ သည္ အႏြရာယ္ရွိ၏။ အဘယ္ေၾကာင့္ ဆိုေသာ္ အကဲ့ရဲ ့ခံရသူ ၏ ဂုဏ္သိကြာႏွင့္ အေရးပါမွု ကုိ ဖ်က္ဆီးျပီး တန္ျပန္ လက္စားေခ်မွဳ ကုိလည္း ျဖစ္ေပၚေစျခင္းေၾကာင့္ပင္တည္း။

 ဒါေပမဲ့ ေ၀ဖန္ကဲ့ရဲ ့မွဳ မွာ အျပဳသေဘာေဆာင္တဲ့ သေဘာတရား လည္း ရွိပါေသးသည္။ မည္သူမဆို ကဲ့ရဲ ့မွု ႏွင့္ ေ၀ဖန္မွဳ ကုိ ခဲြျခား သိျမင္ျပီး သတိျပဳ နားေထာင္သင့္၏။ အျပဳသေဘာေဆာင္ တဲ့ ေ၀ဖန္ကဲ့ရဲ ့မွဳ ဘက္သုိ ့ ဦးတည္ လွ်င္ မိမိ၏ တိုးတက္မွဳ အတြက္ အခြင့္အေရး တစ္ရပ္အေနျဖင့္ ၀မ္းေျမာက္ ၀မ္းသာၾကိဳဆိုရမည္၊ မိမိတို ့သည္ အတြဆန္ေသာ အေတြးမ်ားကို ထိန္း ခ်ဳပ္ျပီး   ေ၀ဖန္သူအေပၚ အမ်က္ထားကာ ေဒါသ မပြားသင့္၊ ရန္သူဟု အလ်င္အျမန္ တံဆိပ္ မတပ္သင့္၊ မိမိကုိ ေ၀ဖန္သူ အားလံုးသည္ ရန္သူမ်ား မဟုတ္ၾက၊ ထို ့ေၾကာင့္ အျပဳသေဘာ ေဆာင္ေသာ စိတ္ ကုိ ေမြးျမဴျပီး ေ၀ဖန္မွဳ၊ ကဲ့ရဲ ့မွဳ အေပၚ ဂရုတစိုက္ နားေထာင္သင့္၏။ ေ၀ဖန္မွဳ၊ ကဲ့ရဲ ့မွဳ သည္ အေျခအျမစ္ရွိပါသလား၊ အဲဒီ ေ၀ဖန္ကဲ့ရဲ ့မွဳ အေပၚမူတည္ျပီး မိမိတို ့ ဘာမ်ား သင္ခန္းစာယူႏိုင္သလဲ ဆိုတာကုိ ဆင္ျခင္စဥ္းစားရမည္၊ တခါတ၇ံ မိမိတုိ ့ကုိယ္တိုင္ မျမင္ေတြ ့ႏိုင္ေသာ အားနည္းခ်က္ အျပစ္အနာဆာမ်ားကုိ ယင္းေ၀ဖန္ ကဲ့ရဲ ့မွဳ တို ့မွ အဖိုးတန္ သင္ခန္းစာ အျဖစ္ ေလ့လာေတြ ့ရွိႏိုင္သည္။ 

      

                  

Photo: internet

(၄) သူမ်ားအလုပ္ ၀င္မစြက္ဖက္ပါႏွင့္ Mind your own business

တနည္းအားျဖင့္ ဆိုရေသာ္ မိမိတို ့ႏွင့္ သေဘာထားမတိုက္ဆိုင္ေသာ ဆန္ ့က်င္ဖက္ ျဖစ္သူမ်ား ႏွင့္ ဆံုစည္းေကာင္းဆံုစည္းရမည္၊ ဒီတခါ မိမိတို ့က အေကာင္းဆံုးေသာနည္း၊ အေအးခ်မ္းဆံုးေသာနည္းျဖင့္ ၾကိဳးစား အသံုးျပဳ ရမည္။ သုိ ့ေသာ္ မေအာင္ျမင္ပဲ အခ်ည္းႏွီးျဖစ္ေကာင္း ျဖစ္မည္၊ ယင္းသုိ ့ေသာ အခါမ်ိဳးမွာပင္ ၄င္းတို ့ အေပၚ ရန္ညိွဳးမသို စိတ္မတိုသင့္၊ မုန္းမာန္ မပြား အမ်က္မထားသင့္၊ ရန္မီးကုိပြား လက္စားမေခ်သင့္၊ တုန္ ့ျပန္လွည့္ စား ဂလဲ့စားေခ်မည္ဆိုလွ်င္ မိမိတို ့လဲ ကဲ့ရဲ ့မွု ဟူေသာ ရႊြံ ့အိုင္တြင္းသုိ ့ သူတို ့နည္းတူ သက္ဆင္းရေပမည္။ လူမ်ားသည္ တခါတရံတြင္ မေကာင္းေသာ စိတ္ျဖင့္ သူမ်ားကိစြတြင္ မလိုအပ္ပဲ စပ္စုတတ္ၾကသည္။ စြက္ဖက္ တတ္ၾကသည္။ ေျပာမိတတ္ၾကသည္၊ အဲဒီရဲ ့ အက်ိဳးဆက္အျဖစ္ သူတို ့ခမ်ာ ဒုကလွလွၾကီး ေတြ ့ၾကရသည္၊ တခ်ိန္တည္းမွာပဲ မိမိတို ့သည္ အျခားသူမ်ား ကိစြတြင္ မလိုအပ္ပဲ စြက္ဖက္ျခင္း၊ ေ၀ဖန္ျခင္း၊အျပစ္တင္ျခင္း၊ ကဲ့ရဲ ့ျခင္းတို ့ကုိ အေဆာတလ်င္ မျပဳလုပ္သင့္၊ ဤေနရာတြင္ ကိုယ္ႏွင့္ မဆို င္ေသာ အေရး ကိစြတြင္ မဆီမဆိုင္ ၀င္ေရာက္စပ္စု ျခင္းေၾကာင့္ ဒုကြေရာက္ ရေသာ  ေက်းလက္ ပံုျပင္ေလးတစ္ခု ကို ေဖာ္ျပရင္း နိဂံုးခ်ဳပ္လိုက္ပါသည္။

  ဟုိေရွးေရွးတန္ုးက ရြာတစ္ရြာမွာ လူႏွစ္ေယာက္ လႊစင္ေပၚမွာ ပ်ဥ္ခဲြေနၾကပါသည္၊ သူတို ့သည္ ခဲြျပီးသား ပ်ဥ္ျပားမ်ား အၾကားတြင္ သစ္သားသပ္မ်ားျဖင့္ လ်ိဳထားၾကသည္။ ယင္းသုိ ့ျပဳလုပ္ျခင္းျဖင့္ ပ်ဥ္ျပားမ်ား ဟ ျပီး လႊဆဲြေကာင္းေစ၇န္ျဖစ္သည္။ သုိ ့ေသာ္ ပ်ဥ္ခဲြမျပီးခင္ မြန္းတိမ္း အခ်ိန္ ခန နားျပီး ေန ့လည္စာ စားရန္ ဆံုးျဖတ္ၾကသည္။ ထို ့ေၾကာင့္ ပ်ဥ္ႏွစ္ခု အၾကားမွာ သပ္ကုိလည္း ဤ အတိုင္း လ်ွိဳျပီး ထားခဲ့သည္။

      ဒီအခ်ိန္မွာ ပဲ ေမ်ာက္ၾကီးတစ္ေကာင္ က လူမရွိေသာ လႊစင္ အနီးကုိ ေရာက္လာ သည္။ သူသည္ ပ်ဥ္ ႏွစ္ ခု အၾကားမွာ ခြထိုင္ရင္း လွ်ိဳ ထားေသာ သပ္ကုိ ၾကည့္ေနသည္။ အျမီးႏွင့္ အဂၤါဇတ္သည္ ပ်ဥ္ႏွစ္ ခု အၾကား တဲြ ေလာင္းက်ေနသည္။ သူက ထို အေနအထားျဖင့္ သစ္သား ကုိ ဆဲြထုတ္ဖို ့ ၾကိဳးစားသည္။ ေတာ္ေတာ္ႏွင့္ မရ၊ အားကုန္ဆဲြသည္၊ မရ၊ ေနာက္ဆံဳး ၾကိဳးစားပမ္းစား ဆဲြထုတ္လိုက္မွ သပ္ေခ်ာင္းျပဳတ္ျပီး ပ်ဥ္ႏွစ္ခ်ပ္ ေစ့ သြားကာ အျမီးႏွင့္ အဂၤါဇာတ္ညွပ္မိျပီး ေသဆံုးသြားေလသည္။

ကဲ့ရဲ ့လိုျခင္း၊ အခ်င္းခ်င္း၊ ကင္းရွင္းၾကပါေစ။

အထင္ေသးျခင္း၊ အခ်င္းခ်င္း၊ ကင္းရွင္းၾကပါေစ။

မနာလိုျခင္း၊ အခ်င္းခ်င္း၊ ကင္းရွင္းၾကပါေစ။

ပ်က္စီးလိုျခင္း၊ အခ်င္းခ်င္း၊ ကင္းရွင္းၾကပါေစ။

ဆင္းရဲလိုျခင္း၊ အခ်င္းခ်င္း၊ ကင္းရွင္းၾကပါေစ။

မုန္းတီးလိုျခင္း၊ အခ်င္းခ်င္း၊ ကင္းရွင္းၾကပါေစ။

ရန္ျပဳလိုျခင္း၊ အခ်င္းခ်င္း၊ ကင္းရွင္းၾကပါေစ။

ေဒါသျဖစ္ျခင္း၊ အခ်င္းခ်င္း၊ ကင္းရွင္းၾကပါေစ။

                     (Source: How to live without fear & worry  by K. Dhammananda ကုိ ဆီေလ်ာ္ေအာင္ ျမန္မာဘာသာျပန္ဆိုသည္) 

          

t&Sif"rR0dvmo