ထာ၀ရကုသိုလ္ (မဟာေအာင္ေျမ ဦး၀ိလာသ)

ျမန္မာလူမ်ိဳးတို ့ ေဆာင္ရြက္သမွ်သည္ က်မ္းဂန္ႏွင့္ ကင္းသည္ဟူ ၍ မရွိ၊

(အာရာမေရာပါ ၀နေရာပါ၊ ေယ ဇနာ ေသတုကာရကာ၊

ပပဥြဏ ဥဒပါနဥြ၊ ေယ ဒဒႏိြ ဥပႆယံ။) 

  ***************************************************************

လွဴဒါန္းျပီးေနာက္ အျမဲတမ္းကုသိုလ္ရေသာေၾကာင့္ ထာ၀ရကုသိုလ္ ဟု ေခၚ၏။  ယင္းသည္ (၆)မ်ိဳးရွိသည္။

(၁) အရိပ္ရ အပင္ၾကီးမ်ားစိုက္ပ်ိဳးျခင္း (အာရာမေရာပါ ကုသိုလ္)

(၂) အသီးစား အပင္မ်ား။ ပန္းပင္မ်ား စုိက္ပ်ိဳးျခင္း (၀နေရာပါ ကုသိုလ္)

(၃) လမ္း၊ တံတားေဖါက္လုပ္ျခင္း (ေသတုကာရဏာ ကုသိုလ္)

(၄) ေရတြင္း ေရကန္တူးေဖၚျခင္း (ဥဒပါနဥြ ကုသိုလ္)

(၅) ေရခ်မ္းစင္ တည္ျခင္း။ ေရလွဴျခင္း (ပပဥြ ကုသိုလ္)

(၆) ေက်ာင္းေဆာက္လွဴဒါန္းျခင္း၊ဘုရားတည္ျခင္း၊  စာသင္ေ က်ာင္း၊   ေဆးရံုေဆာက္ လုပ္လွဴျခင္း (ဥပႆယကုသိုလ္)

ျမန္မာႏိုင္ငံတ၀ွန္း လမ္းေဘး၀ဲယာတြင္ အရိပ္ရ အပင္ျကီးမ်ား စိုက္ပ်ိဳးျခင္း အေလ ့ ရွိသည္။ ကုကိဳပင္၊ တမာပင္၊ မန္က်ည္းပင္၊ ထေနာင္းပင္ တို ့ ကုိ အျမတ္တႏိုး စိုက္ပ်ိဳး ျခင္း ေၾကာင့္ အပင္မ်ားသည္ ေႏြရာသီ တြင္ လူႏွင့္ ေက်းငွက္ တိရစာန္တို ့ အတြက္ အရိပ္ခိုရန္ ျဖစ္သကဲ့သို ့ ေဆာင္းရာသီတြင္လည္း အသီး၊အရြက္၊ အပြင့္ တို ့ကုိ စားသံုးႏိုင္ေပသည္။ ထို ့အျပင္ သစ္ပင္မ်ား ေ၀ဆာစြာေပါက္ေရာက္ျခင္းျဖင့္ မိုး ရြာျခင္း ၊ ေလတိုက္ျခင္း၊ ေနပူျခင္း စေသာ သဘာ၀ေဘးအႏရာယ္ ကုိ ကာကြယ္ျပီး ျဖစ္ကာ ပတ္၀န္းက်င္ သာယာလွပမွဳ ကိုလည္း ဖန္တီးျပီးျဖစ္သည္။

“သရက္ ကုကိဳ ၀ါးပင္ေတြ ၀ုိင္းပါလို ့

ရြက္အုပ္ညို ဆင္ေ၀မိွဳင္းေခ်ေတာ့

ျမင္ေလတိုင္းသာပ ၾကည္ႏွဴးဘြယ္” 

  စာေရးဆရာ ဦးေသာ္တာေဆြ၏ လွပေသာ ေက်းရြာဘဲြ ့ကဗ်ာျဖစ္သည္။ အရိပ္ ရ အပင္ၾကီးမ်ား  စိုက္ ပ်ိဳးျခင္း ကုိ က်မ္းဂန္မ်ား က “အာရာမေရာပ ကုသိုလ္” ဟု အမည္ေပးသည္။ သစ္ပင္ ရိပ္သုိ ့ လူမ်ား၊ တိရစာန္မ်ား အရိပ္ခိုတိုင္း၊ အသံုးျပဳတိုင္း အျမဲတမ္း ကုသိုလ္ရေသာေၾကာင့္ “ထာ၀ရကုသိုလ္” ဟု ေခၚသည္။ ပါဌိလို “အာရာမ ေရာပါ ကုသိုလ္” ဟု ဆိုသည္။ (ကုသိုလ္ရသည္ ဆိုသည္မွာ အျပစ္ ကင္းစင္ျခင္း ၊ ေကာင္းျမတ္ေတသာ အက်ိဳးကို ေပးျခင္း၊ ရရွိျခင္း ပင္ျဖစ္သည္။)  

                                                                           

  ∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙ ∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙  ∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙ ∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙

         

     

 ဒုတိယ အမ်ိဳးအစားမွာ ငွက္ေပ်ာ၊ ပိႏဲ၊ သရက္၊ မာလကာ စေသာ အသီးစား အပင္မ်ား၊ စံပယ္၊ ႏွင္းဆီ စေသာ ရွဳခင္း အလွပန္းပင္မ်ား စိုက္ပ်ိဳးျခင္းျဖစ္သည္။ မိမိ စိုက္ပ်ိဳးေသာ အပင္မွ အသီးအႏွံတို ့ကုိ လူႏွင့္ ငွက္စေသာ တိရစာန္ မ်ားစားသံုးတိုင္း ကုသိုလ္ျဖစ္ ေနသည္။ ထို ့ျပင္ ပင္ယံထက္မွ ငြားငြားစြင့္စြင့္ ၾကြားၾကြား၀င့္၀င့္ လွခ်င္ တိုင္း လွေနေသာ ပန္းမ်ား ကုိ လွဴဒါန္းျပီး ၀မ္းေျမာက္တိုင္း ကုသို္လ္ျဖစ္ေနသည္။ ထို ့ေၾကာင့္ ဤ ကုသိုလ္မ်ိဳးကုိလည္း  “ထာ၀ရကုသိုလ္” ဟုပင္ ေခၚဆိုျပီး၊ ပါဌိလို “၀နေရာပါကုလို္လ္” ဟု ဆိုသည္။

         

Photo: internet

စိုက္ပ်ိဳးျခင္း အေလ့အထ သည္ စိတ္ရႊင္လန္းမွု ကုိ ျဖစ္ေစ ၏။ တရုတ္စကားပံု တစ္ခု က ဆိုထားသည္။ 

“တရက္ေပ်ာ္ခ်င္ရင္ အရက္ေသာက္၊ တႏွစ္ေပ်ာ္ခ်င္ရင္ အိမ္ေထာင္ျပဳ၊  တသက္ေပ်ာ္ခ်င္ရင္ သစ္ပင္စိုက္”

စိုက္ပ်ိဳးျဖစ္ထြန္းေသာ အပင္မ်ားကုိ ၾကည့္ျပီး ပီတိျဖစ္ရသည္မွာ ကိုယ္ပုိင္ သားသမီး ကုိ ၾကည့္ရသည့္ႏွယ္ ျဖစ္၏။ ဒီဟာ ကုိ ဘယ္အရာႏွင့္ မွ် ႏွိဳင္းယွဥ္၍ မရႏိုင္၊ ကိုယ္တိုင္လည္း ၾကည္နွဴးျပီး ျမင္ရသူ အေပါင္းကုိလည္း ၾကည္နွဴးေစသည္။ ယင္းၾကည္ ႏွဴး မွဳ သည္ပင္ ကုသို္လ္ျဖစ္ေပၚေရး၏ အေျခခံ အေထာက္အကူျဖစ္၏။        

         

         

photo: internet

တတိယ အမ်ိဳးအစားမွာ လူႏွင့္ တိရစာန္မ်ား လြယ္လင့္တကူ သြားလာႏိုင္ေစရန္ လမ္းႏွင့္ တံတားမ်ား ေဆာက္လုပ္ျခင္း၊ ျပဳျပင္ျခင္းပင္ ျဖစ္၏။ လမ္းေဖါက္ျခင္း၊ တံတား ေဆာက္ျခင္း သည္ လြန္စြာအက်ိဳးမ်ား၍ လူတိုင္းက ၀မ္းေျမာက္ႏုေမာ သာဓုေခၚေသာ လုပ္ရပ္ျဖစ္သည္။ ထို ့ေၾကာင့္ သြားလာေရးခက္ခဲေသာ ေဒသမ်ားတြင္ သစ္သားတံတား၊ ၀ါးတံတား၊ ထန္းလံုးတံတား စသျဖင့္ ေဒသထြက္ ပစြည္းတို ့ကုိ အသံုးျပဳျပီး သြားလာမွဳ လြယ္ကူေစရန္ ၾကံေဆာင္ၾကသည္။ လမ္းႏွင့္ တံတားေပၚသုိ ့ လူႏွင့္ တိရစာန္မ်ား ေလွ်ာက္သြားေလတိုင္း လွဴဒါန္းသူ၊ ျပဳလုပ္သူမွာ အျမဲတမ္း ကုသိုလ္ရသည္ ဟု စာေပမ်ားက ဆိုေလသည္။ ဤ ကုသို္လ္မ်ိဳးကုိလည္း “ထာ၀ရကုသိုလ္” ဟုပင္ ေခၚဆိုျပီး ပါဌိလို “ေသတုကာရဏ” ဟုဆိုသည္။

         

    

စတုထြမွာ ေရခ်မ္းစင္တည္ျပီး ကုသိုလ္ယူျခင္းျဖစ္၏။ ေရခ်မ္းစင္ ကုိ ျမန္မာႏိုင္ငံ အနွ ့ံ အျပား၊ ေတာေရာျမိဳ ့ပါျမင္ႏိုင္သည္။ အရိပ္ေကာင္းေသာ သစ္ပင္ေအာက္ တြင္ ျမင္ႏိုင္သည္။ လမ္းဆံု လမ္းခြမ်ားတြင္ ေတြ ့ႏိုင္သည္။ ေမာပန္းသူ လမ္းသြား လမ္းလာမ်ား အသင့္ ေသာက္သံုးႏိုင္သည္။ ေရခ်မ္းစင္ တည္ျခင္း သည္ျမန္မာ လူမ်ိဳးတုိ ့၏ ခ်စ္စဖြယ္ ဓေလ့ တစ္ခုျဖစ္သည္။ ေရခ်မ္းစင္ ၏ ေနာက္ခံသမိုင္း ကုိ က်မ္းဂန္ မ်ားတြင္ က်နစြာ ေဖာ္ျပထားသည္။ ေရခ်မ္းစင္ ကုိ တပါးသူ ေသာက္တိုင္း၊ သံုးေဆာင္တိုင္း လွဴဒါန္းသူမွာ အျမဲ ကုသိုလ္ရေနသည္။ ထို ့ေၾကာင့္ ဤ ကုသို္လ္မ်ိဳးကုိလည္း “ထာ၀ရကုသိုလ္” ဟုပင္ ေခၚဆိုျပီး ပါဌိလို “ပပဥြကုသိုလ္” ဟု ေခၚသည္။

    

photo: internet

         

ပဥြမတမ်ိဳးမွာ အမ်ားသူငါ  သံုးစဲြ ရန္  ေရတြင္း   ေရကန္ မ်ား တူးေဖာ္ ျခင္းျဖစ္သည္။   ရတြင္း ေရကန္ တူးေဖာ္ျခင္းျဖင့္ ရပ္က်ိဳး၊  ရြာက်ိဳး၊ ႏိုင္ငံ့ အက်ိဳး ကုိ အထိေရာက္ဆံုး ေဆာင္ရြက္ႏိုင္သည္။ တူးေဖာ္ျပီးေသာ ေရတြင္း ေရကန္ မွ ေရ ကုိ လူမ်ား၊ တိရစာန္မ်ား ေသာက္သံုးတိုင္း၊ အသံုးျပဳေလတိုင္း အျမဲ ကုသုိလ္ရေန သျဖင့္ ဤ ကုသို္လ္မ်ိဳးကုိလည္း “ထာ၀ရကုသိုလ္” ဟုပင္ ေခၚဆိုျပီး ပါဌိလို “ဥဒပါနဥြကုသိုလ္” ေခၚသည္။

         

 

ဆဌမ ေနာက္ဆံုးတမ်ိဳးမွာ သံဃာေတာ္ မ်ား သီတင္းသံုးေနထိုင္ရန္ ေက်ာင္း (ဘုန္းေတာ္ၾကီးေက်ာင္း)၊ စာသင္ေက်ာင္း၊ ဥပုသ္ဇရပ္၊ ေဆးရံု၊ ခရီးသည္ နားခိုရာ ဇရပ္၊ စာၾကည့္တိုက္ - စသျဖင့္ အမ်ား ေကာင္းက်ိဳး ျပဳ တည္ေဆာက္ေရး လုပ္ငန္းျဖစ္သည္။ ဘုန္းေတာ္ၾကီးေက်ာင္း၊ ဥပုသ္ဇရပ္၊ စာၾကည့္တိုက္၊ ကြန္ျမဴနတီ စင္တာ တို ့တြင္ အမ်ားျပည္သူတို ့ စုေ၀းျပီး တရားနာျခင္း၊ တရားအားထုတ္ျခင္း၊ သာေရး-နာေရး ကိစြမ်ား ေဆာင္ရြက္ေလတိုင္း စုေပါင္းပါ၀င္သူ အလွဴရွင္မ်ားသည္ အျမဲ ကုသိုလ္ရေနသည္။ စာသင္ေက်ာင္း ႏွင့္ ေဆးရံုတို ့တြင္ စာသင္သူ၊ ပို ့ခ်သူ ႏွင့္ ေဆးရံုတို ့မွ ကုသေပးေလတိုင္း အျမဲ ကုသိုလ္ ရေနသည္။ ထို ့ေၾကာင့္ “ထာ၀ရကုသိုလ္” ဟုပင္ ေခၚဆိုျပီး ပါဌိလို “ဥပႆယကုသိုလ္ “ ဟုေခၚသည္။

သစ္သီးအရာမ္၊ ပန္းအရာမ္ႏွင့္

တင့္စံသာေမာ၊ ဥယ်ာဥ္ေတာကုိ၊

စိုက္ပ်ိဳးကုန္လ်င္း၊ ေပါ ့မပ်င္းႏွင့္၊

ေရတြင္းေရကန္၊ ေသာက္ရန္ လမ္းတြင္၊

ေရအိုးစင္ႏွင့္၊ ထို ့ျပင္တျခား၊

တံတားမ႑ပ္၊ ေက်ာင္းအာ၀ါသာ၊

ကိန္း၀ပ္ရာတည့္၊ ထာ၀ရဟု၊

ပုညေခၚရိုး၊ ကုသိုလ္မ်ိဳးကုိ၊

အားကိုၾကရာ ……..

            (မန္လည္ဆရာေတာ္)

ျမန္မာတို ့၏ ဓေလ့ထံုးစံ ကုိ ေျခရာေကာက္လွ်င္ ျမတ္ဗုဒြေဟာၾကားေတာ္မူသည့္ က်မ္းဂန္မ်ား မွ တိုက္ရိုက္ ဆင္းသက္လာသည္ကုိ ေတြ ့ရသည္။

က်န္းဂန္ ၏ အဆိုႏွင့္ ဆရာေတာ္မ်ား၏ ေဟာေျပာခ်က္၊ ဆရာေတာ္ မ်ား ကိုယ္ေတာ္တိုင္ ေက်းရြာ ႏွင့္ တိုင္းျပည္အေပၚ ေဆာင္ရြက္ခဲ့ေသာ စံနမူနာ မ်ားကုိ ဦးထိပ္ထား၍ သစ္ပင္စိုုက္ျခင္း၊ လမ္းေဖာက္ျခင္း၊ တံတားေဆာက္ျခင္း၊ ေရတြင္းေရကန္မ်ား တူးျခင္း၊ ေရအိုးစင္တည္ျခင္းႏွင့္ တကြ ဘုန္းေတာ္ၾကီးေက်ာင္း၊ စာသင္ေက်ာင္း၊ စာၾကည့္တိုက္၊ ေဆးရံု၊ ဥပုသ္ဇရပ္၊ ခရီးသြားမ်ား နားခိုရာ ဇရပ္တို ့ကုိ ေဆာက္လုပ္ လွဴဒါန္းျခင္း အေလ့အထသည္ ျမန္မာတို ့၏ ႏွလံုးသည္းပြတ္ ထဲတြင္ နက္ရွိဳင္းစြာ ေနရာယူထားသည္။

ထို ့ေၾကာင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံ အနံ ့အျပားတြင္ အရိပ္ရ အပင္မ်ား ကုိ လမ္းေဘး၀ဲယာတြင္ ၾကည္ႏွဴးဘြယ္ ျမင္ရသည္၊ အပင္ေအာက္မွ ေရခ်မ္းစင္၊ မနီးမေ၀းတြင္ ရြာထဲသို ့ ဦးတည္ေသာ လမ္းႏွင့္ ေခ်ာင္းကူးတံတားငယ္ တို ့ကုိ လည္း ျမင္ႏိုင္၏။ တံတား တဖက္ ကုန္းကမူေပၚတြင္ ထံုးျဖဴျဖဴေစတီ တဆူအျပင္ ေရနံ၀ေနေသာ သစ္သားဘုန္းေတာ္ၾကီးေက်ာင္းကုိလည္း ေတြ ့ ႏိုင္သည္။ ယင္းတို ့မွာ ျမန္မာ့ရွဳခင္းအလွ တြင္ ယွဥ္တဲြ ျမင္ရေလ ့ရွိေသာ သမဌာယီဘာ၀၊ သႏြရသ ၏ ထာ၀ရကုသိုလ္ ၆ မ်ိဳး ပင္ျဖစ္၏။ ထိုကုသိုလ္တုိ ့က ုိ မိမိတုိ ့၏ စြမ္းအား အေလ်ာက္ အေျခအေန ႏွင့္ အခ်ိန္အခါ ေပၚ မူတည္ျပီး လိုအပ္ခ်က္အရ ေဆာင္ရြက္ၾကရန္ ျဖစ္ေပသည္။  

ကဗ်ာဆရာၾကီး - ဆရာေဇာ္ဂ်ီက မ်က္ေမွာက္ေခတ္ လူၾကီး၊ လူငယ္မ်ားကုိ ယခုသုိ ့ တိုက္တြန္း ထားသည္။

“သင္ေသသြားေသာ္ “

သင္ဖြားေသာေျမ

သင္တို ့ေျမသည္

အေျခတိုးျမင့္

က်န္ေကာင္းသင့္၏။

သင္ဦးခ် ၍

အမွ်ေ၀ရာ

ေစတီသာႏွင့္

သစြာအေရာင္

ဥာဏ္တန္ေဆာင္လည္း

ေျပာင္လ်က္ ၀င္းလ်က္ က်န္သင့္၏။

ေရွးေခတ္ ျမန္မာ့ဘိုးဘြားမ်ားသည္ ထာ၀ရ ကုသိုလ္ အေၾကာင္း ကုိ နားလည္ သေဘာေပါက္ၾက၏။ ထို ့ေၾကာင့္ သစ္ပင္စိုက္ျခင္း၊ ေရတြင္းတူးျခင္း၊ လမ္းေဖါက္ျခင္း၊ ေရအိုးစင္တည္ျခင္း၊ ေက်ာင္းကန္ဘုရားတည္ျခင္း- တို ့ကုိ ႏွစ္ႏွစ္ျခိဳက္ျခိဳက္ ျပဳလုပ္ၾကလ်က္ ယဥ္ေက်းမွု အေမြ ကို လက္ဆင့္ကမ္းခဲ့သည္။ ယေန ့ေခတ္ ျမန္မာ့လူၾကီး လူငယ္မ်ားလည္း ထာ၀ရ ကုသိုလ္ အေၾကာင္းကုိ သေဘာေပါက္ၾကျပီး မိမိတို ့ေ ခတ္မွ သည္ ေနာင္တေခတ္ အတြက္ ေက်ာင္းကန္ ဘုရားတို ့ကုိ တည္ေဆာက္လွဴဒါန္း လွ်က္ ယဥ္ေက်းမွဳ အေမြ ကုိ လက္ဆင့္ ကမ္းႏိုင္ေစရန္ ရည္သန္၍ ေရးသားလိုုက္ရေပသည္။

             

                                                                         မဟာေအာင္ေျမ ဦး၀ိလာသ